Paragraaf grondbeleid

De totale boekwaarde van de grondcomplexen is per ultimo 2023 € 73,2 mln. Er zijn voor verliesgevende projecten € 22,8 mln. aan voorzieningen genomen. De resterende € 50,4 mln. moet worden terugverdiend. Daarin zit vooral het financiële risico.
Voor het algemene risico met betrekking tot grondexploitaties is geen specifieke reserve verplicht. De afdekking van de risico’s van de grondexploitaties loopt via het algemene weerstandsvermogen. Bij de behandeling van de jaarrekening  2022 is besloten om een algemene reserve grondexploitaties in te stellen.  
Het is een verplichting om voor het risico van de grondexploitaties die een langere looptijd dan 10 jaar hebben maatregelen te treffen. De totale risicoberekening van deze grondexploitaties bedraagt ongeveer € 4,7 mln.

Daarnaast zijn er nog overige risico’s te benoemen:

1. Door het hanteren van de POC-methode voor de winstneming (een verplichte methode volgens het BBV) is nagenoeg alle verwachte toekomstige winst genomen. Grondexploitaties hebben een geprognotiseerd resultaat en hebben veelal een lange looptijd. Toekomstige ontwikkelingen zullen het resultaat beïnvloeden. Daarbij zullen tegenvallers door het voortijdig afromen van het verwachte resultaat onmiddellijk zijn weerslag hebben op het jaarresultaat.
2. Met de invoering van de nieuwe Omgevingswet verandert het ruimtelijke speelveld aanzienlijk. Op dit moment is nog onduidelijk wat de impact is voor de grondexploitaties.
3. Pfas en stikstof problematiek.
4. Gevolgen Didam arrest ^[1] .
5. Netcongestie

Binnen de grondexploitaties zijn er 4 grexen die een doorlooptijd van langer dan 10 jaar kennen.
In vergelijking met 2022 is er sprake van een afname van het risico. Dit is een gevolg van het snellere verkoop van kavels. Daarnaast heeft het lagere rentepercentage een positieve invloed op de geprognosticeerde resultaten.
Ad 1. Door de verplichte POC-methodiek moeten winsten vroegtijdig genomen worden. Hierbij is er een risico dat er in een later stadium een correctie op de winst genomen moet worden.  Om het effect van de resultaatnemingen op het concern jaarrekeningsaldo te minimaliseren zal de raad bij de behandeling van de jaarrekening 2022 worden voorgesteld om een reserve grondexploitaties in te stellen. De resultaatnemingen worden dan via de reserve gemuteerd zodat dit geen direct invloed op het concern jaarrekeningresultaat heeft.
Ad 2. De invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2024. De invoering van de Omgevingswet zal een kostenstijging tot gevolg hebben. Daarnaast zal extra personeel nodig zijn om de wet te implementeren. Het onderdeel kostenverhaal zal wijzigen.
Ad 3. PFAS en stikstof problematiek zullen de komende tijd van grote invloed blijven op gebiedsontwikkeling.  Daar waar sprake is van PFAS danwel stikstof problematiek zal de ontwikkeling van het gebied tot uitstel of mogelijk afstel lijden. Daarnaast zal er sprake zijn van financiële gevolgen.
Ad 4. Bij het Didam-arrest van 26 november 2021 heeft de Hoge Raad de gemeente Montferland op de vingers getikt over de onderhandse verkoop van onroerend goed. De gemeente mag niet zomaar onroerende zaken exclusief aan een voorkeurspartij te koop aanbieden zonder dit vooraf kenbaar te maken, zo oordeelde de HR. Ook als een gemeente privaatrechtelijk handelt, gelden de algemene beginselen van behoorlijk bestuur.
Gelijkheidsbeginsel
Daaronder valt ook het gelijkheidsbeginsel. En dus moeten gemeenten bij verkoop van een onroerende zaak (zoals bouwrijpe grond) gegadigden die hierin interesse hebben een gelijke kans bieden. Dat is niet alleen het geval als die gegadigden zich al gemeld hebben, maar ook als redelijkerwijs te verwachten is dat er meer gegadigden zijn. De selectie moet vervolgens objectief, toetsbaar en redelijk zijn. Alleen als bij voorbaat vaststaat dat er maar één serieuze kandidaat is, hoeft de gemeente geen mededingingsruimte te bieden. Als een gemeente denkt dat er maar één serieuze kandidaat is, moet ze dit van tevoren aangeven. Ook dat moet volgens objectieve, toetsbare en redelijke criteria.
Door dit arrest zal het speelveld van gebiedsontwikkeling flink kunnen veranderen.
Mogelijke effecten zijn vertraging van het proces en extra kosten bij zowel verkoop als verhuur.
Ad 5. Door het ontstaan van een onbalans tussen de vraag en het aanbod van stroom ontstaat netcongestie.  Dit wordt veroorzaakt door:

• Toenemende vraag naar stroom.
• Ongelijkmatige belasting.
• Toenamen van hernieuwbare energiebronnen.
• Verouderde infrastructuur.

Als gevolg hiervan  kunnen er langere wachttijden  voor een nieuwe aansluiting  bij nieuwbouw ontstaan.

^[1]  Door dit arrest zal het speelveld van gebiedsontwikkeling flink kunnen veranderen. Uit de uitspraak blijkt dat gemeenten bij verkoop van een onroerende zaak (zoals bouwrijpe grond), alle gegadigden die hierin interesse hebben een gelijke kans moet bieden. Mogelijke effecten zijn vertraging van het proces en extra kosten bij zowel verkoop als verhuur