Investeren in de transformatie van de jeugdhulp
Met de vaststelling 'Erbij horen en Meedoen in Emmen!' heeft “Perspectief op Jeugd” en de daarin opgenomen ambities en actielijnen in 2023 een plek gekregen in ons nieuwe beleidskader Sociaal Domein. Waarbij we in 2023 zijn gestart om hiermee ook de verbinding te maken met de Doe agenda. Daarnaast is landelijk de Hervormingsagenda Jeugd vastgesteld. Doel van de Hervormingsagenda is het jeugd(hulp) stelsel kwalitatief te verbeteren en financieel houdbaar maken. In de hervormingsagenda zijn een pakket van maatregelen opgenomen die moeten leiden tot lagere uitgaven. De maatregelen zijn op basis van 7 thema’s uitgewerkt in het Implementatieplan Hervormingsagenda Jeugd 2023 -2028 (november 2023). De hierin genoemde maatregelen omhelzen niet alleen maatregelen die op gemeentelijk of regionaal niveau uitgevoerd dienen te worden. Het gaat eveneens om maatregelen die, bijvoorbeeld via wetswijzigingen, op landelijk niveau vorm moeten krijgen.
Een aantal actielijnen uit Perspectief op jeugd sluiten (mogelijk) aan op de maatregelen zoals genoemd in de Hervormingsagenda. Zo wordt de Praktijkondersteuner GGZ jeugd (PoH Jeugd) expliciet als maatregel in de Hervormingsagenda genoemd. In Emmen hebben we hier een pilot mee gedraaid en kijken hoe we hier een vervolg aan kunnen geven. Daarnaast willen we onderzoeken of de actielijn van Gezinscoach uit Perspectief op Jeugd passend is bij de genoemde maatregelen in de Hervormingsagenda. Om hier een beter beeld te krijgen hebben we ervoor gekozen om de pilotperiode eerst nog met een jaar te verlengen tot eind 2024.
Passend bij het nieuwe beleidskader en de drie daarin genoemde opgaven maar ook vanuit de opdracht van de Hervormingsagenda hebben we ook in 2023 ingezet op preventie in de vorm van een laagdrempelig, vrij toegankelijk aanbod van ondersteuning voor jeugdigen en gezinnen. Met als doel jeugdigen, vanuit gelijke kansen, de mogelijkheid te bieden zich te ontplooien en manifesteren. En door vroegtijdige signalering en ondersteuning te bieden, complexe trajecten en duurdere zorg te voorkomen. Zo zijn er bijvoorbeeld in 2023 45 gezinnen ondersteund vanuit Home Start en zijn er 318 jeugdigen via de huisarts toegeleid naar de huisartsondersteuner van de GGD Jeugdgezondheidszorg. Ook met de inzet van extra middelen vanuit het Nationaal Programma onderwijs (NPO) hebben we ongeveer 25% extra jeugdigen via schoolmaatschappelijk werk kunnen ondersteunen.
We zien in 2023 een lichte stijging van het aantal jeugdigen dat gebruik maakt van jeugdhulp. We zien dit met name terug bij de hoofdcategorieën Begeleiding en Individuele behandeling. Dit is te verklaren door de inzet van begeleiding ter overbrugging van de wachtlijst voor behandeling en daarnaast een toename van begeleide omgang bij echtscheiding. Voor wat betreft individuele behandeling ligt de oorzaak bij een toename van het aantal jeugdigen met mentale problemen. Overigens zien we de stijging bij beide hoofdcategorieën eind 2023 stabiliseren.