Balans met toelichting

De financiële vaste activa bestaan uit leningen en kapitaalverstrekkingen. Voorzieningen die getroffen zijn om eventueel de oninbaarheid van vorderingen op te vangen, zijn in de balans rechtstreeks verantwoord onder de financiële vaste activa. Het verloop van de financiële vaste activa gedurende het jaar 2023 wordt in onderstaand overzicht weergegeven.

Voor de kapitaaldeelname in het Stadionbedrijf Emmen ad € 1,8 mln. is voor hetzelfde bedrag een voorziening gevormd. Voor de verstrekte geldlening waar geen zekerheden op gevestigd zijn, is voor 50% van de lening een voorziening gevormd ad € 1,125 mln. De redenen hiervoor zijn dat het eigen vermogen van het Stadionbedrijf volgens de meest recente jaarrekening negatief is en de begroting vooralsnog geen ruimte biedt deze te laten groeien.
De vermeerdering van kapitaalverstrekking aan overige verbonden partijen betreft een mutatie in de Rekening Courant stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVN). De vermeerderingen en aflossingen van de leningen aan deelnemingen betreft in hoofdzaak de rekening-courant Wildlands.
De aflossing van de lening aan woningbouwcorporaties heeft betrekking op de aflossing van de achtergestelde leningen aan Lefier. De gemeente is aangesloten bij het Waarborgfonds Sociale Woningbouw. Indien een woningbouwcorporatie niet aan de verplichtingen kan voldoen, kan deze een beroep doen op dit fonds.
De vermeerderingen en aflossingen overige langlopende leningen betreffen gemeentelijke regelingen, duurzaamheidsleningen en 1/3 leningen sportverenigingen. Bij de aflossing zijn daarnaast te noemen die van dorpshuizen, wijkcentra en Drentse Energie Organisatie.

Ontwikkelingen Wildlands
Herstructurering in 2019
Op 28 maart 2019 heeft de Raad ingestemd met het voorgestelde herstructureringsscenario.
De gemeente Emmen heeft daarmee de financiering van Rabobank en Volker Wessels overgenomen en is vanaf 1 mei 2019 enig financier. Dit heeft tot gevolg dat daarmee het gemeentelijk bruto financieel belang in Wildlands is toegenomen naar € 80,5 miljoen.
In 2020 heeft de Raad Wildlands in het kader van corona tijdelijk een aanvullende kredietfaciliteit verstrekt ad € 5,5 miljoen. Dit aanvullende rekening courant is 29 april 2021 met een jaar verlengd tot en met juni 2022. Tevens zijn de aflossingen tot diezelfde datum opgeschort. De raad heeft op 28 april 2022 besloten om de tijdelijke maatregel, zijnde het verhogen van het bestaande rekening courant krediet ad
€ 7,5 miljoen met € 5,5 miljoen naar maximaal € 13 miljoen tegen hetzelfde rentepercentage van 2,25%, t/m juni 2022 met een jaar te verlengen t/m juni 2023 tegen dezelfde voorwaarden. Het opschorten van de aflossingsverplichtingen was niet meer nodig. Per 1 juli 2023 is ook de tijdelijke ophoging van het rekening courant krediet komen te vervallen. De raad heeft op 25 april 2023 besloten Wildlands en Atlas theater tegemoet te komen in de energiekosten. Hiermee is een bedrag gemoeid van € 1.444.100,-.
Per 31 december 2023 betreft het bruto financieel belang minus gedane aflossingen een bedrag van € 78,0 miljoen.
Dit bedrag per ultimo 2023 is als volgt opgebouwd:

• Lening u/g:         € 60,5 miljoen
• Lening in rekening courant:   € 7,5 miljoen (maximaal)*
• Certificaten aandelen NDP:   € 10,0 miljoen**
• Totaal:            € 78,0 miljoen

*de rekening courant faciliteit was t/m juni 2023 tijdelijk verruimd met € 5,5 miljoen naar € 13 miljoen, van de rekening courant was ultimo 2023 € 1,7 miljoen verstrekt.
** De certificaten zijn ultimo 2018 voor het volledige bedrag van € 10 miljoen voorzien.
Uit de geactualiseerde businesscase 2024-2033 van Wildlands concluderen wij dat Wildlands aan de uit de leningen voortvloeiende verplichtingen (rente en aflossing) kan voldoen.
Ter nadere analyse is er op basis van de geactualiseerde businesscase 2024-2032 een netto contante waarde berekening van de kasstromen van NDP B.V. opgesteld, waaruit ook blijkt dat NDP B.V. gedurende de looptijd van de leningen aan de uit de leningen voortvloeiende verplichtingen aan de gemeente Emmen kan voldoen. Bij de netto contante waarde berekening is uitgegaan van een aantal parameters en uitgangspunten (zoals bezoekersaantallen, abonnementen, yield per kaartje, omzet horeca en detailhandel, ontwikkeling kosten en investeringen, etc.), die bepalend zijn voor de waardering van de hierboven verantwoorde leningen aan Wildlands. De belangrijkste betreft het geraamde aantal bezoekers, waarbij wordt uitgegaan van 942.600 in 2024.
De netto contante waarde berekening loopt over 37 jaar, de periode 2024-2060. Het jaar 2033 van de geactualiseerde businesscase is constant veronderstelt, wat inhoudt dat er zowel aan de omzet als kostenkant geen indexaties meer plaats vinden. Dit is afgezet ten opzichte van het ultimo 2023 uitstaande bedrag aan langlopende lening (€ 60,5 miljoen) en rekening courant (€ 1,7 miljoen) ad € 62,2 miljoen. Dit is de minimale waarde die de geactualiseerde businesscase moet genereren. Uit de uitgevoerde berekeningen blijkt dat Wildlands bij een rentepercentage van 4,38% nog een netto contante waarde genereert van € 62,2 miljoen. Dit percentage ligt momenteel hoger dan de huidige rente (1,75% en na 2028 2,25%) die Wildlands moet voldoen aan de gemeente, maar belangrijker nog is dat dit percentage hoger ligt dan het rente omslagpercentage (ROP) van de gemeente Emmen van thans 1,05%. De ROP is het rentepercentage dat de gemeente betaalt over haar totale vermogen. Zolang de businesscase een percentage kan dragen dat hoger is dan de ROP kunnen de leningen gewaardeerd worden tegen nominale waarde en is er geen aanleiding de leningen te waarderen tegen een lagere marktwaarde.
Handhaven van de voorziening m.b.t. de aandelen
Naast de leningen bestaat het bruto financieel belang voor € 10 miljoen uit aandelen in Noorderdierenpark B.V. (NDP B.V.) Wij zijn voor 100 %  aandeelhouder van NDP B.V. (aandeelhouder van Wildlands Adventure Zoo Emmen B.V.). Voor wat betreft de aandelen NDP B.V. per ultimo 2019 geldt conform de regels van het BBV het principe van verkrijgingsprijs of lagere marktwaarde. In het kader van de herstructurering heeft er bij Wildlands  in 2018 een bedrijfswaarde berekening plaats gevonden. Deze bedrijfswaarde berekening leidde er toe (mede als gevolg van een hogere vereiste rendementspercentage) dat NDP B.V. een groot deel van de aanwezige activa moest afboeken. Dit leidde tot een negatief eigen vermogen bij Wildlands. Dit heeft als bijkomend gevolg dat de in de gemeentelijke balans ultimo 2018 opgenomen certificaten van aandelen middels het treffen van een voorziening zijn afgewaardeerd naar € nihil.
Mocht na verloop van tijd het vermogen van het Noorderdierenpark B.V. weer positief worden en daarmee de marktwaarde van de aandelen, kan de voorziening voor dit deel weer vrijvallen tot de dan geldende marktwaarde en tot maximaal de verkrijgingsprijs. Bij de jaarrekening 2023 is hiervan echter nog geen sprake. De voorziening van € 10 miljoen kan dus niet vrijvallen en blijft gehandhaafd.