We zien ook in Emmen, net als in veel andere gemeenten in Noord-Nederland, een stijging van het aantal vrijstellingen van leerplicht op grond van richtingsbezwaar. Het lijkt een maatschappelijke trend. Dit betekent dat een groeiende groep kinderen niet naar school gaat. Er is geen zicht op, of deze kinderen onderwijs krijgen. Onder de huidige wetgeving ontbreken wettelijke kaders om toezicht te houden op de kwaliteit van het thuisonderwijs. Samen met andere gemeenten hebben we deze situatie een aantal maanden geleden onder de aandacht gebracht van de minister en gevraagd vaart te maken met het wetsvoorstel waarin de kwaliteit van het thuisonderwijs en het toezicht daarop door de leerplichtambtenaar en de onderwijsinspectie worden gewaarborgd. Voor de zomer van 2023 heeft de minister de Tweede Kamer geïnformeerd over plannen voor het aanscherpen en verbeteren van de wettelijke kaders voor thuisonderwijs en particulier onderwijs.
In 2022 is in een “Op Overeenstemming Gericht Overleg (OOGO)” tussen de betrokken gemeenten en het samenwerkingsverband voor voortgezet onderwijs het “Ondersteuningsplan 2022 – 2026” van het samenwerkingsverband vastgesteld. Hierin is opgenomen hoe VO-leerlingen passend onderwijs krijgen aangeboden. In de bijbehorende werkagenda "Iedereen doet mee", staat aangegeven waar het onderwijsveld, de gemeenten en andere betrokken partners (zoals de Arbeidsmarktregio, Menso en werkgevers) de komende jaren mee aan de slag gaan.
In de regio’s Zuidoost- en Zuidwest-Drenthe hebben diverse partijen zich gecommitteerd aan deze werkagenda. De ambitie hiervan is, dat jongeren in staat gesteld worden zich te ontwikkelen binnen hun mogelijkheden en samen met betrokken volwassenen. Dit zodat ze kunnen participeren in de samenleving op een manier die bij hun mogelijkheden en wensen past. De opdracht hierbij is om een sluitende aanpak voor jongeren te realiseren doordat partners in de regio optimaal samenwerken.
Als eerste activiteit vanuit de gezamenlijke werkagenda organiseerden de betrokken organisaties op 23 november de conferentie "Iedereen doet mee". Zo’n 200 professionals waren aanwezig om elkaar te inspireren, te vieren wat er allemaal al goed gaat in de regio, (een deel van) de hiaten op te halen en te zorgen voor draagvlak en commitment op de gezamenlijke werkagenda.
Lokaal krijgt dit een plek in de uitwerking van het beleidskader 'Erbij horen en Meedoen!'. In een gezamenlijk georganiseerde bijeenkomst in november hebben de onderwijspartners aangegeven samen op te willen trekken als het gaat om kinderen en jongeren (en hun directe omgeving). Hiervoor werken we met alle onderwijspartners (voorscholen tot en met HBO) toe naar een strategische agenda en strategisch partnerschap. Een goed voorbeeld hiervan is Integrated Care.
Het Regionaal Meld- en Coördinatiepunt (RMC) heeft per 1 mei 2023 een nieuwe naam. De nieuwe naam is Doorstroompunt. Het Doorstroompunt (RMC) voert de wettelijke opdracht van gemeenten uit jongeren die voortijdig de school verlaten (VSV-ers) in beeld te brengen en, indien nodig, begeleiding te bieden. Ook zetten ze zich in voor jongeren in een kwetsbare positie (JIKP-ers) om te zorgen voor een soepele overstap van school naar een duurzame plek in de samenleving. Het doel van het Doorstroompunt is het behalen van een startkwalificatie en het voorkomen van maatschappelijke uitval door een passende opleiding en/of baan te vinden voor iedere jongere. Menso voert deze taak uit voor de regio Zuidoost-Drenthe.
Uit de meest recente cijfers (schooljaar 2021-2022) blijkt dat het aantal jongeren dat zonder startkwalificatie het onderwijs verlaat, stijgt en inmiddels hoger is dan het (landelijk bepaalde) streefpercentage voor voortijdig schoolverlaters. De cijfers voor schooljaar 2022-2023 (die landelijk worden verstrekt) zijn mei/juni van dit jaar beschikbaar. Dan moet blijken of deze trend zich doorzet. De verwachting is dat het aantal VSV-ers nog steeds hoog zal zijn. Er zijn extra acties ondernomen om deze jongeren te bereiken en te begeleiden. De jongeren geven steeds vaker in de gesprekken met de doorstroomcoaches aan dat ze niet meer naar school willen, maar aan het werk. Dit wordt nog nader geanalyseerd, wanneer de officiële cijfers binnen zijn. Over de cijfers en de inzet wordt jaarlijks aan de raad gerapporteerd.
Door de wereldwijde ontwikkelingen is het beroep op onderwijs aan anderstaligen substantieel toegenomen. Zowel het Expertisecentrum Anderstaligen (ECA) als de Internationale Schakelklassen (ISK) zijn gegroeid. Bij het ECA krijgen kinderen in de basisschoolleeftijd les, bij het ISK jongeren in de middelbare schoolleeftijd. Wij doen er met het onderwijs alles aan om deze leerlingen naar school te laten gaan, maar er is niet altijd meteen plek.Het onderwijsveld is verantwoordelijk voor het leveren van docenten en heeft al meerdere nieuwe klassen opgestart. Wanneer er huisvestingsproblemen zijn, werken wij mee aan een oplossing. Zo is een deel van de oudere leerlingen ondergebracht bij het MBO.